Zabieg T1- pierwsza ochrona fungicydowa zbóż ozimych

Najważniejszy zabieg ochrony zbóż - zabieg T1

Ochrona zbóż przed chorobami jest jednym z trudniejszych tematów, z którymi muszą poradzić sobie rolnicy w swojej pracy. Wysoki udział zbóż w strukturze zasiewów, częste monokultury, coraz wyższe temperatury panujące jesienią i zimą sprawiają, że presja porażenia roślin zbożowych ze strony chorób grzybowych z roku na rok jest coraz większa. Zabieg T1 jest podstawą ochrony zbóż, a błędy w nim popełnione będą się uwidaczniać przez resztę sezonu wegetacyjnego doprowadzając do spadku zebranych plonów. Choroby grzybowe atakują rośliny już od samego siewu, aż do momentu ustania wegetacji, dlatego w momencie początku wiosny presja ze strony chorób grzybowych jest bardzo silna. Jest to ważna kwestia szczególnie w ochronie jęczmienia ozimego, pszenicy ozimej, pszenżyta i żyta ozimego.

Kiedy wykonać zabieg T1 w zbożach?

Ochronę zbóż ozimych i jarych powinniśmy wykonać w początkowych fazach rozwojowych zbóż wiosną. Najwcześniej ten zabieg można przeprowadzić w fazie BBCH 29 - końca krzewienia, a najlepszy moment na aplikację środków występuje w momencie początku fazy strzelania w źdźbło do fazy pierwszego kolanka - BBCH 31. W tym momencie rozwoju zbóż tworzą się międzywęźla, które odpowiadają za transport asymilatów w roślinie, ale także utrzymanie źdźbła w pionie zapobiegając wyleganiu. Zainfekowanie tych newralgicznych miejsc i rozwój choroby spowoduje wylęganie łanu oraz utrudni transport składników pokarmowych w roślinie. Oprysk wykonany z opóźnieniem może spowodować nasiloną presje i problemy ze zwalczaniem chorób grzybowych. Nie warto czekać na pojawienie się objawów choroby i należy stosować środki zapobiegawczo. Ważnym aspektem w stosowaniu środków fungicydowych są temperatury występujące wiosną. Niskie temperatury powietrza i występujące przymrozki wiosenne zmniejszają skuteczność stosowanych środków utrudniając skuteczne wykonanie tego zbiegu. Planując zabieg należy obserwować okienka pogodowe i zastosować fungicyd w optymalnej fazie lub wybrać substancje, które działają w niższych temperaturach powietrza. Prawidłowo wykonany zabieg na plantacjach zbóż w terminie T1 pozwala dobrze przygotować się do zabiegu T2 i T3 gdzie będą chronione wyższe partie roślin, liść podflagowy, flagowy oraz kłos.

Jakie choroby zagrażają uprawom zbóż we wczesnych fazach rozwojowych?

Zboża ozime w fazie strzelania w źdźbło są szczególnie narażone na choroby podstawy źdźbła oraz pierwszych liści:

• zgorzel i łamliwość źdźbła zbóż i traw. Warunkami sprzyjającymi pojawieniu się tych patogenów jest temperatura powietrza 5-16°C, ciepła i długa jesień oraz występowanie monokultury zbożowej

• mączniak prawdziwy zbóż i traw. Poraża głównie pszenicę i jęczmień. Rozwija się dobrze w warunkach wilgotnych i ciepłych, do swojego rozwoju potrafi wykorzystać wilgoć z pary wodnej lub rosy. Jest grzybem azotolubnym. Wysokie dawki azotu zwiększają jego nasilenie. Zarodnikuje już w okolicach 5°C. Jego optymalne warunki temperaturowe do rozwoju wynoszą 12-20°C.

• septorioza paskowana liści. Powstawaniu tego patogena sprzyjają znajdujące się w glebie i na powierzchni gleby resztki pożniwne, temperatura powietrza 7-18°C oraz silny wiatr, który może przenosić zarodniki na dłuższe odległości. Jest bardzo groźna ponieważ, jej wystąpienie może spowodować spowolnienie procesów fotosyntezy. Należy zwalczać tą chorobę tylko w sposób zapobiegawczy.

• rdze brunatne i rdze żółte zbóż. Rozwijają się dobrze w temperaturze 7-15°C, w warunkach występowania opadów deszczu i słońca. Silną presję można zauważyć w plantacjach sianych wcześnie oraz gdy wystąpiła ciepła jesień i zima

• DTR - brunatna plamistość liści zbóż. Sprzyjające temperatury to 7-15°C oraz wysokie dawki nawożenia azotem. Powinno się stosować zabiegi zapobiegawcze lub w momencie pojawienia się pierwszych objawów.

• plamistość siatkowa jęczmienia. Rozwija się w warunkach wysokiej wilgotności powietrza oraz temperaturach 10-25°C. Opady deszczu i wiatr powodują rozprzestrzenianie się tego patogena chorobotwórczego. Źródłem infekcji są w głównej mierze resztki pożniwne znajdujące się w glebie.

Straty powodowane przez choroby grzybowe - przyczyny i skutki

Zaniedbanie zabiegu fungicydowego w okresie strzelania w źdźbło, wystąpienie nieodpowiednich warunków pogodowych lub dobranie złych substancji czynnych do panujących warunków i występujących patogenów może spowodować, że nie zostaną one prawidłowo zwalczone i będą w dalszym stopniu się rozwijać wraz ze wzrostem rośliny i przenosić się w wyższe partie powodując jeszcze większe szkody. Wykonanie w nieprawidłowy sposób ochrony podstawy źdźbła powoduję osłabienie tego miejsca i podatność rośliny na wyleganie. Występuje wówczas uszkodzenie wiązek przewodzących utrudniające transport składników. W najgorszym przypadku może dojść do obumarcia pędu. Porażenie liści utrudnia funkcjonowanie procesu fotosyntezy ograniczające produkcję energii wykorzystywanej przez roślinę. Ponadto może nastąpić porażenie liścia flagowego, który w głównej mierze odpowiada za plon. Wystąpienie tych niekorzystnych czynników może spowodować bardzo duże straty w plonie sięgające nawet 50% oraz wytworzenie ziarna o gorszych parametrach

Substancje czynne polecane do stosowania w zabiegu T1 w zbożach

Pierwszą grupą substancji aktywnych, która przychodzi na myśl mówiąc o zabiegu T1 są morfoliny zwalczające głównie mączniaka. Powszechną substancją z tej grupy jest fenpropidyna. Działa ona w sposób wyniszczający, leczniczy i zapobiegawczy. Morfoliny sprawdzają się bardzo dobrze w niskich temperaturach powietrza 5-10°C. W przypadku zwalczania zgorzeli i łamliwości źdźbła bardzo dobrze sprawdzą się takie substancje jak metrafenon, epoksykonazol, protiokonazol, boksalid czy biksafen. Protiokonazol z biksafenem, epoksykonazol, fluoksypyroksad, solatenol czy protiokonazol i tebukonazol bardzo dobrze poradzą sobie z septoriozami liści. W zwalczaniu DTR warto postawić na triazole: tebukonazol, protiokonazol i epoksykinazol oraz substancje z innych grup solatanol, fenpropidyna czy biksafen.

Wykonując zabieg nie jesteśmy w stanie wybrać i zastosować jednocześnie tych wszystkich substancji. Istnieje wiele środków z odpowiednio dobranymi proporcjami substancji, które są w stanie poradzić sobie z chorobami i uratować plon naszych plantacji.

Jakie środki stosować na pierwszy zabieg fungicydowy?

1. Duet na start (metrafenon, boskalid, krezoskym metylowy)

2. Turbo pack (fenpropidyna, metkonazol)

3. Verben (protiokonazol, proquinazid)

4. Wirtuoz Pro (protiokonazol, proquinazid)

5. Fandango 200 EC (protiokonazol, fluoksastrobina)

6. Leander complex pack (fenpropidyna, protiokonazol)

7. Revyflex (mefentriflukonazol, piraklostrobina, metrafenon)

8. Imput triple 400 EC (proquinazid, protiokonazol, spiroksamina)